Czyli wszystko, co warto wiedzieć o unijnym rozporządzeniu EUDR w pytaniach przedsiębiorców i odpowiedziach Mileny Kazanowskiej-Kędzierskiej, która sprawdza stan przygotowań polskich firm do nowych przepisów dotyczących produkcji opartej na wykorzystaniu bydła, kakao, kawy, palmy olejowej, kauczuku, soi i drewna… Czyli powodującej wylesianie.
Deforestacja – polskich i europejskich przedsiębiorców czekają wyzwania
Biznes jest zgodny, że to jedne z najbardziej wymagających regulacji, do jakich musi się dostosować i przewiduje, że będzie to długi, angażujący i intensywny proces. Chcemy go ułatwić, dlatego odpowiadamy na najczęściej powtarzające się pytania, wyjaśniamy trudne kwestie, rozwiewamy wątpliwości i pokazujemy przykłady udanych wdrożeń i najlepszych praktyk. Po to, by polskie firmy były gotowe do konkurowania z najlepszymi w Europie i na świecie.
Rozporządzenie EUDR wyróżnia dwie kategorie podmiotów podlegających : „podmiotu” oraz „podmiotu handlowego”. Jaka jest pomiędzy nimi różnica?
Główna różnica polega na tym, że „podmiot” jest odpowiedzialny za pierwsze wprowadzenie produktu na rynek UE lub jego eksport, podczas gdy „podmiot handlowy” zajmuje się dalszym udostępnianiem już wprowadzonych produktów.
Analizując to nieco głębiej, rozporządzenie EUDR nakłada nowe obowiązki na:
Podmioty – czyli każdą osobę fizyczną lub prawną, która w ramach działalności handlowej (tj. do celów przetwarzania, dystrybucji wśród konsumentów komercyjnych lub niekomercyjnych, lub do wykorzystania we własnej działalności lub podmiotu handlowego):
- Wprowadza do obrotu odnośne produkty czyli udostępnienia odnośne towary lub produkty na rynku unijnym po raz pierwszy, co oznacza „pierwszą transakcję wyrobem, a kolejne transakcje nie mieszczą się już w omawianym pojęciu, w związku z tym przez wprowadzenie do obrotu należy rozumieć przekazanie przez producenta lub importera po raz pierwszy do obrotu towarów” lub je
- Wywozi, czyli wyprowadza je poza obszar celny UE (stosownie do zasad określonych w rozporządzeniu 952/2013)
Podmioty handlowe – czyli każdą, inną niż podmiot osobę w łańcuchu dostaw, która w ramach działalności handlowej:
- udostępnia odnośne produkty na rynku, co oznacza każde odpłatne lub nieodpłatne dostarczanie odnośnego produktu do celów dystrybucji, konsumpcji lub używania na rynku unijnym w ramach działalności handlowej
Warto pamiętać, że w przypadku, gdy odnośne produkty wprowadza do obrotu osoba fizyczna lub prawna spoza UE, za PODMIOT uznaje się pierwszą mającą siedzibę w UE osobę fizyczną lub prawną, która udostępnia takie odnośne produkty na rynku UE.
Jakie produkty są przedmiotem Rozporządzenia EUDR? Innymi słowy, transakcje jakimi produktami podlegają pod Rozporządzenie EUDR?
Milena Kazanowska-Kędzierska:
Chodzi o odnośne towary i produkty związane z wylesianiem i degradacją lasów, wskazane w załączniku nr 1 do Rozporządzenia EUDR, a które są:
- Wprowadzane do obrotu na rynku UE
- Wywożone z Unii
- Udostępniane na rynku UE
Warto zauważyć, że lista ta może być w przyszłości rozszerzona o inne produkty, jeśli zostaną uznane za powodujące wylesianie.
Odnośne towary, dotyczą bydła, kakao, kawy, palmy olejowej, soi, kauczuku i drewna, natomiast odnośne produkty to takie, które:
- Zawierają odnośne towary
- Były nimi karmione
- Zostały wytworzone przy ich użyciu
Listę takich towarów znajdziecie tutaj.
| ODNOŚNY TOWAR | ODNOŚNY PRODUKT |
| Bydło | [0102 21 0102 29] Bydło żywe
[ex 0201] Mięso z bydła, świeże lub schłodzone [ex 0202] Mięso z bydła, zamrożone [ex 0206 10] Jadalne podroby z bydła, świeże lub schłodzone [ex 0206 22] Jadalne wątroby z bydła, zamrożone [ex 0206 29] Jadalne podroby z bydła (z wyłączeniem języków i wątróbek), [ex 1602 50] Pozostałe mięso, podroby, krew z bydła, przetworzone lub zakonserwowane [ex 4101] Skóry i skórki bydlęce, surowe (świeże lub solone, suszone, wapnione, piklowane lub inaczej konserwowane, ale niegarbowane, niewyprawione na pergamin lub dalej nieprzetworzone), nawet odwłoszone lub dwojone [ex 4104] Skóry i skórki garbowane lub „crust” bydlęce, bez włosa, nawet dwojone, ale dalej nieprzetworzone [ex 4107] Skóra wyprawiona dalej przetworzona po garbowaniu lub kondycjonowaniu, włączając skórę wyprawioną na pergamin, bez włosa, nawet dwojona, inna niż skóra w pozycji 4114 |
| Kakao | [1801] Ziarna kakao, całe lub łamane, surowe lub palone
[1802] Łuski kakao, łupiny, osłonki i pozostałe odpady kakao [1803] Pasta kakaowa, nawet odtłuszczona [1804] Masło, tłuszcz i olej, kakaowe [1805] Proszek kakaowy, niezawierający dodatku cukru lub innego środka słodzącego [1806] Czekolada i pozostałe przetwory spożywcze zawierające kakao |
| Kawa | [0901] Kawa, nawet palona lub bezkofeinowa; łupinki i łuski kawy; substytuty kawy zawierające kawę w każdej proporcji |
| Palma olejowa | [1207 10] Orzechy palmowe i jądra
[1511] Olej palmowy i jego frakcje, nawet rafinowany, ale niemodyfikowany chemicznie [1513 21] Olej surowy z ziaren palmowych lub olej babassu oraz ich frakcje, nawet rafinowane, ale niemodyfikowane chemicznie [1513 29] Olej z ziaren palmowych lub olej babassu (inny niż surowy) oraz ich frakcje, nawet rafinowane, ale niemodyfikowane chemicznie [2306 60] Makuchy i inne pozostałości stałe z orzechów palmowych lub ich jąder, nawet mielone lub w postaci granulek, pozostałe z ekstrakcji orzechów palmowych lub ich jąder, tłuszczów lub olejów [ex 2905 45] Gliceryna o czystości 95% lub wyższej (obliczona na podstawie masy suchego produktu) [2915 70] Kwas palmitynowy, kwas stearynowy, ich sole i estry [2915 90] Nasycone alifatyczne kwasy monokarboksylowe, ich bezwodniki, halogenki, nadtlenki i nadtlenokwasy; ich fluorowcowane, sulfonowane, nitrowane lub nitrozowane pochodne (z wyłączeniem kwasu mrówkowego, kwasu octowego, kwasu mono-, di- lub trichlorooctowego, kwasu propionowego, kwasu butanowego, kwasu pentanowego, kwasu palmitynowego, kwasu stearynowego, ich soli i estrów i bezwodnika octowego) [3823 11] Kwas stearynowy, przemysłowy [3823 12] Kwas oleinowy, przemysłowy [3823 19] Przemysłowe monokarboksylowe kwasy tłuszczowe; kwaśne oleje z rafinacji (z wył. kwasu stearynowego, kwasu oleinowego i kwasów tłuszczowych oleju talowego) [3823 70] Przemysłowe alkohole tłuszczowe |
| Kauczuk | [4001] Naturalny kauczuk, balata, gutaperka, guayule, chicle i podobne żywice naturalne; w formach podstawowych lub w płytach, arkuszach lub taśmach
[ex 4005] Mieszanki kauczukowe (gumowe), niewulkanizowane, w formach podstawowych lub w płytach, arkuszach lub taśmach [ex 4006] Kauczuk niewulkanizowany w innych formach (na przykład pręty, rury i kształtowniki) oraz artykuły (na przykład krążki i pierścienie) [ex 4007] Nić i sznurek, gumowe [ex 4008] Płyty, arkusze, taśmy, pręty i kształtowniki, z gumy, innej niż ebonit [ex 4010] Pasy lub taśmy, przenośnikowe lub napędowe, z gumy [ex 4011] Opony pneumatyczne, nowe, gumowe E[x 4012] Opony pneumatyczne bieżnikowane lub używane, gumowe; opony pełne lub z poduszką powietrzną, bieżniki opon, ochraniacze dętek, gumowe [ex 4013] Dętki gumowe [ex 4015] Artykuły odzieżowe i dodatki odzieżowe (włącznie z rękawiczkami, mitenkami i rękawicami z jednym palcem), dowolnego przeznaczenia, z gumy innej niż ebonit [ex 4016] Pozostałe artykuły z gumy innej niż ebonit, gdzie indziej niewymienione w rozdziale 40 [ex 4017] Ebonit we wszystkich postaciach, włączając odpady i złom; wyroby z ebonitu |
| Soja | [1201] Nasiona soi, nawet łamane
[1208 10] Mąka i mączka z nasion soi [1507] Olej sojowy i jego frakcje, nawet rafinowane, ale niemodyfikowane chemicznie [2304] Makuchy i inne pozostałości stałe, nawet mielone lub w postaci granulek, pozostałe z ekstrakcji oleju sojowego |
| Drewno | [4401] Drewno opałowe w postaci kłód, szczap, gałęzi, wiązek chrustu lub w podobnych postaciach; drewno w postaci wiórów lub kawałków; trociny, odpady i ścinki drewniane, nawet aglomerowane w kłody, brykiety, granulki lub w podobne postacie
[4402] Węgiel drzewny, (włączając węgiel drzewny z łupin lub orzechów), nawet aglomerowany [4403] Drewno surowe, nawet pozbawione kory lub bieli, lub zgrubnie obrobione [4404] Obręcze drewniane; żerdzie rozszczepione; pale, paliki i kołki z drewna, zaostrzone, ale nieprzetarte wzdłużnie; tyczki drewniane, zgrubnie przycięte, ale nietoczone, niewygięte lub w inny sposób obrobione, nadające się do produkcji lasek, parasoli, rękojeści do narzędzi lub tym podobne; wióry i tym podobne [4405] Wełna drzewna; mączka drzewna [4406] Podkłady kolejowe lub tramwajowe, z drewna [4407] Drewno przetarte lub strugane wzdłużnie, skrawane warstwami lub obwodowo, nawet strugane, szlifowane lub łączone stykowo, o grubości przekraczającej 6 mm [4408] Arkusze na forniry (włącznie z otrzymanymi przez cięcie drewna warstwowego), na sklejkę lub na podobne drewno warstwowe i inne drewno, przetarte wzdłużnie, skrawane warstwami lub obwodowo, nawet strugane, szlifowane, łączone na długość lub łączone stykowo, o grubości nieprzekraczającej 6 mm [4409] Drewno (włącznie z klepkami i listwami na parkiet, niepołączonymi), kształtowane w sposób ciągły (z wypustem, rowkiem, ze ściętymi krawędziami, zaokrąglone, ze złączami w jaskółczy ogon i tym podobne) wzdłuż dowolnej krawędzi, końców lub powierzchni, nawet strugane, szlifowane lub łączone stykowo [4410] Płyta wiórowa, płyta o wiórach zorientowanych („oriented strand board” OSB) i podobna płyta (na przykład płyta płatkowa (płyta ze średniodużych wiórów „waferboard”)) z drewna lub pozostałych zdrewniałych materiałów, nawet aglomerowanych żywicami lub innymi organicznymi substancjami wiążącymi [4411] Płyta pilśniowa, z drewna lub pozostałych zdrewniałych materiałów, nawet związana za pomocą żywic lub innych substancji organicznych [4412] Sklejka, płyty fornirowane i podobne drewno warstwowe [4413] Drewno utwardzone w postaci bloków, płyt, desek lub kształtowników profilowanych [4414] Ramy do obrazów, fotografii, luster lub podobnych przedmiotów, drewniane [4415] Skrzynie, pudła, klatki, bębny i podobne opakowania, z drewna; bębny do kabli, z drewna; palety, palety skrzyniowe i pozostałe platformy załadunkowe, z drewna; nadstawki do palet płaskich, z drewna (materiały nieprzeznaczone do pakowania stosowane wyłącznie jako materiał do pakowania w celu wspierania, ochrony lub transportu innych produktów wprowadzanych na rynek) [4416] Beczki, baryłki, kadzie, cebry i pozostałe wyroby bednarskie oraz ich części, z drewna, włącznie z klepkami [4417] Narzędzia, oprawy narzędzi, rękojeści narzędzi, oprawy lub trzonki mioteł, szczotek i pędzli, z drewna; kopyta lub prawidła do obuwia, z drewna [4418] Wyroby stolarskie i ciesielskie dla budownictwa, z drewna, włącznie z drewnianymi płytami komórkowymi, połączonymi płytami podłogowymi, dachówkami i gontami [4419] Naczynia stołowe i naczynia kuchenne, z drewna [4420] Intarsje i mozaiki, z drewna; kasety i szkatułki na biżuterię lub sztućce i podobne artykuły, z drewna; statuetki i pozostałe ozdoby, z drewna; drewniane artykuły meblarskie nieobjęte działem 94 [4421] Pozostałe artykuły z drewna; ścier z drewna i papier określone w rozdziałach 47 i 48 Nomenklatury scalonej, z wyjątkiem produktów z bambusa i produktów z odzysku (makulatura i odpady) [49] Książki, gazety, obrazki i pozostałe drukowane wyroby przemysłu poligraficznego, manuskrypty, maszynopisy i plany, z papieru [ex 9401] Siedzenia (inne niż te objęte pozycją 9402), nawet zmieniane w łóżka, oraz ich części, z drewna [9403 30, 9403 40, 9403 50, 9403 60 i 9403 91] Meble drewniane, i ich części [9406 10] Budynki prefabrykowane z drewna |
Przykład:
Spółka A produkuje w Polsce czekoladki, które następnie sprzedaje (wprowadza do obrotu) m.in. spółce B, która w ramach prowadzonej przez siebie działalności handlowej dalej sprzedaje je na rynku UE.
Spółka A – PODMIOT
Spółka B – PODMIOT HANDLOWY
Czekoladki – PRODUKT ODNOŚNY [1806] Czekolada i pozostałe przetwory spożywcze zawierające kakao)
Kiedy zacznie obowiązywać Rozporządzenie EUDR?
Rozporządzenie weszło w życie 29 czerwca 2023 r., ale zacznie obowiązywać od 30 grudnia 2024 r.
Warto mieć na uwadze, że 2 października Komisja Europejska przedstawiła propozycję wydłużenia tego terminu, jednak żadna wiążąca decyzja jeszcze nie zapadła. Komisja proponuje przyznanie zainteresowanym stronom dodatkowego czasu na przygotowania. Jeżeli Parlament Europejski i Rada zatwierdzą te przepisy, zaczną one być stosowane w odniesieniu do dużych przedsiębiorstw od 30 grudnia 2025 r., a w odniesieniu do mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw od 30 czerwca 2026 r.
Oznacza to, że przedsiębiorcy powinni przygotowywać się do wdrożenia systemu należytej staranności mając na uwadze aktualne terminy.
Masz pytania? Skontaktuj się z nami
